De Platax orbicularis, oftewel de Ronde Vleermuisvis, kun je in de Rode Zee, maar ook in Afrika, rond Australië en zelfs in Japan tegenkomen. Maar waar je hem vooral tegen zult komen, is in aquaria van mensen thuis. De vis wordt in het algemeen namelijk als mooi beschouwd en dan mag hij het aquarium in.
Vorm
Het lijf van deze vis is plat en behoorlijk dun. Daardoor lijkt hij een soort schijf te zijn. Zijn relatief kleine staart is waaiervormig. Tijdens het duiken kom je exemplaren tegen van meer dan 50 cm, en zijn daardoor opvallende dieren te noemen. In aquaria worden ze niet zo groot. Dan gaat het vaak om maar een paar cm.
Op hun zilver gekleurde lijf staan verticale strepen. Een van die strepen gaat over het oog heen. Dat is handig, omdat dit de camouflage van het dier in grote mate versterkt. Een oog op een zilveren achtergrond valt immers goed op en dat wordt hiermee voorkomen.
Habitat
De Ronde vleermuisvis komen we vooral tegen bij het koraal. Ze komen voor tot ongeveer 30 meter diep. Vaak zwemmen ze in een paartje, of als paren in kleine scholen. Iets wat ze tot een geliefd onderwerp maakt voor prachtige foto’s. Die foto’s worden nog leuker wanneer je ze tegenkomt bij een wrak, wat nog wel eens kan gebeuren omdat ze daar een voorkeur voor lijken te hebben. Waarschijnlijk omdat ze er goed voedsel kunnen vinden en zich daar goed in kunnen verstoppen als er gevaar dreigt.
De Ronde Vleermuisvis is behoorlijk honkvast, hebben we gemerkt. Ze blijven vaak in hetzelfde gebiedje rondhangen en daardoor kun je goed voorspellen waar je ze tegen zou moeten kunnen komen. Heb je een duikvakantie geboekt en duik je daarbij meerdere malen op dezelfde plek, zoals bij een kantduiken bij Marsa Nakari of Marsa Shagra en heb je een stel van deze vissen gespot, dan hoef je je dus geen zorgen te maken omdat je jouw camera niet bij je zou hebben. Neem die de volgende keer gewoon mee, je krijgt nog kansen genoeg!
Voedsel
De Ronde vleermuisvis eet algen, maar ook ongewervelde dieren en zelfs kleine vissen. Het is dus een echte omnivoor (een alleseter). Hij hoort bij de familie van de Schopvissen. Dat zijn vissen die baarsachtig zijn en allemaal die karakteristieke platte lichamen hebben die wel wat weg hebben van een schep. Het zijn vissen die overigens vaak slachtoffer worden van de visvangst omdat ze door hun grootte snel worden meegevangen in netten. De overbevissing van koraalriffen heeft er voor gezorgd dat het aantal Ronde vleermuisvissen aanzienlijk is gedaald.
Muilbroeders
Je kunt op het oog geen verschil zien tussen de mannetjes en de vrouwtjes. Mannetjes worden in de regel wel iets groter dan vrouwtjes, maar daar houdt het vergelijken dan ook verder echt wel mee op.
Als een paartje jongen krijgt, dan worden deze in de muil beschermd. Vissen die dit doen worden muilbroeders genoemd. Ze nemen de bevruchte eicellen in hun muil en laten ze daar verder uitbroeden. Die eitjes groeien in de muil uit tot een soort zakjes waarin zich kleine visjes bevinden. Als de jongen groot genoeg zijn, en het eizakje deels opgegeten hebben, worden ze door de ouder uitgespuwd. Maar bij dreigend gevaar zwemmen ze weer snel de muil van de ouders in. Tenminste, als het nog past, want aan alles zit nu eenmaal een grens.
Worden de jongen nog iets groter, dan worden ze roodbruin en door deze kleur en de vorm die ze dan hebben lijken ze sterk op drijvende bladeren. Op die manier zoeken ze een veilige plek in de mangroven of tussen takken en andere zaken die aan de oppervlakte drijven of door de stroom worden meegevoerd. En goede manier om je schuil te houden als je nog klein en kwetsbaar bent.